bilgibitig

Nəsli kəsilməkdə olan heyvanlar dəstəsinə elə heyvanlar daxil edilir ki, mövcud şərait dəyişdirilməzsə və ya insan fəaliyyəti dayandırılmazsa tezliklə onların yer üzündə qalan nümayəndələridə məhv olacaqdır.

Meşə - Nisbətən böyük və ya kiçik sahədə yerləşən, bir- birinə və bitdiyi şəraitə, yəni bitkilərə, iqlimə, heyvanlar aləminə və s. təsir edən, burada birgə və ziddiyət şəraitində inkişaf edən ağac bitkiləri topluluğuna Meşə deyilir.

Bəsitçay Dövlət Təbiət Qoruğu, ərazinin landşaft kompleksini, xüsusilə nadir təbii çinar meşəliyini qorumaq məqsədilə təşkil edilmişdir. Bəsitçay respublika qoruqlarının ən kiçiyidir. Meşə ilə örtülü sahənin əsas ağac cinsi şərq çinarıdır.

Limon, yalnız mədəni hallarda rast gəlinən, köl şəkilində olan ağac (çoxillik) bitkisidir. Limon ağacının hündürlüyü 3-4 m-ə qədər olur. Limon ağacının tək-tək yerləşən ağ iri çiçəkləri, zoğ üzərində tək-tək yerləşən, qısa saplağı olan, uzunsov, açıq yaşıl rəngli yarpaqları vardır.

Dünyada məhdud sayda olan çəhrayı göllər var. Göllərin bu rəngə boyanması səbəbləri arasında dunaliella salma alg adlı yosunun və halobacterial kimi canlıların göldə yaşamasıda vardır.

Yaşayış yerləri və həyat tərzi: Qaya, yarğan və seyrək ağac olan sahələrdə nəsil verir. Yuvasını aprel ayında tikir, hər il 2-3 ədəd yumurta verir, 43 gün kürt yatır. Balalar 55-60 günlük olanda uçur, amma yuvasını tərk etmirlər. Erkək quş yem daşıyır, ana quş balalarını yedizdirir. Daha çox leşlə qidalanırlar, eyni zamanda siçan dovşan və s. kimi məməliləri, bildirçin, ördək, iri ağnaz və s. kimi quşları (hətta yırtıcı quşları) ovlayırlar.

Avropanın və Asiyanın çox isti olmayan bölgələrində boz canavarlar çoxluq təşkil edir. Ölkəmizdə bütün rayonlarında rast gəlinə bilir, lakin ən çox canavara Kür düzənliyində, Qızıl-Ağac körfəzinin sahillərində, Zaqatala-Laqadex qoruğunda rast gəlinmişdir.

Qonur ayı Bəzən meşəli, bəzən isə qayalı çılpaq əraziləri əhatə edir. Qidası fəsillərdən asılı olaraq həm bitki, həm də heyvan mənşəlidir. Cütləşmə dövrü may-iyul aylarında baş verir. Boğazlıq dövrü latent mərhələ ilə birlikdə 6-8 ay çəkir. Balalar yanvar-mart aylarında hələ qış yuxusu dövründə dünyaya gəlirlər.

Son 10 ilin tədqiqatları bəbirlərin Hirkan meşələrində, Zəngəzur silsiləsində, Darıdağ, Nehrəmdağ və Dərəşamda, Mingəçevir su anbarının şimalında Axar-Baxar silsiləsində yaşayıb qalmasını müəyyən etmişdir.

Heyvanlar aləmi müəyyən ərazi və ya akvatoriyada bir neçə heyvan növünün uzun müddət ərzində yaranmış və formalaşmış toplusudur. Azərbaycanın heyvanlar aləminin zənginliyi barədə ilk məlumata şərq səyyahlarının yazılarında rast gəlmək olar.​